De geschiedenis van de muziek als medicijn m.n. Harpklank: vervolg

In de Keltische traditie was de harper degene die boodschappen meebracht vanuit de 'hemel', bij hen Tir nan Og genaamd: Land van de Jeugd. De Kelten beschouwden de harp als een magisch instrument en hij werd gebruikt voor heling (de sext was een belangrijk helend interval).
Oude Chinese muziek was ook hoogontwikkeld. Confucius beschreef in de 6e eeuw het verband tussen de natuurwetten die aan muziek ten grondslag liggen en de natuurwetten die basis zijn van de kosmos.
De Chinese Vijf elementen vuur, water, aarde, hout en metaal vinden hun weerklank in de Chinese pentatonische (5-tonige) toonladder, die ook weer gespeeld kunnen worden met dezelfde karakterbeïnvloedende 'modes' van ons westerse muzieksysteem. .

schoen

In de middeleeuwen werden de zieken in het klooster van Cluny in Frankrijk op holistische wijze benaderd. De hele omgeving waar de zieken verbleven was ingericht op heling: ambiance, medicijnen, artsen, priesters en familie. Alles had zijn plaats.
In diezelfde tijd leefde Hildegard van Bingen (12e eeuw) die zeven boeken schreef, o.a. over de natuur, geneeskunst, gezangen, theologie, de harmonische symfonie van de kosmos en zelfs een boek van psychotherapeutische aard. De informatie kwam tot haar in haar visioenen.
Dan treedt er in de 15e eeuw een belangrijke figuur naar voren: de neoplatonist Marsilio Ficino (1433-1499). Hij was arts, musicus en filosoof. Hij behandelde zijn patiënten o.a. door speciaal voor hen geschreven liederen voor hen te zingen, zichzelf begeleidende op de lier. Hij zong de hymnen van Orpheus (87 stuks), die hij begeleidde in de oude kerktoonaarden.
Ficino wordt gezien als een rolmodel voor de harptherapeut van nu.
In de 18e, 19e en 20ste eeuw (Tijdperk van de Rede), kwam al deze oude kennis op de achtergrond te staan. Muziek was ontspannend maar werd niet gezien als een helende kracht.

Medio 20ste eeuw voorspelde Edgar Cayce echter dat vibratie het klankmedicijn van de toekomst zou worden.
Het International Harp Therapy Program (IHTP) van Christina Tourin werd opgezet in 1994. De oude kennis over de helende kwaliteiten van de harpklanken wordt herontdekt en verder ontwikkeld nu met behulp van de vergevorderde wetenschap, die veel kan bewijzen van wat de oude zieners alleen konden weten vanuit hun visioenen en intuïtie.
Harptherapie kan in veel verschillende situaties worden gebruikt. Een belangrijk werkveld is de hospice. De stichtster van de Hospice beweging was Dame Cecily Saunders die in 1967 in London het St. Christophers Hospice opzette. Van daaruit verspreidde het zich over de wereld. In de oudheid echter was een holistische benadering van stervensbegeleiding de norm. We lezen dit in b.v. in het Tibetaanse boek over Leven en Sterven (800 AD), Kloosterboek over sterven (700 AD) en Keltisch Boek over sterven (100 of 200 AD). Heel bewust werd gezocht naar een persoonlijke benadering van de stervende. Zo rond het jaar 1000 AD beleefde dit een hoogtepunt. De bijbelboeken Job en de Psalmen werden veel gebruikt omdat deze werden geaccepteerd door Joden, Moslims en Christenen. Het hospitaal was veelal gevestigd in het klooster, een muur delend met het koor van de kerk waar de diensten werden gezongen. De patiënten hoorden door de muur het koorgezang, de verschillende modes van de liturgie, waarbij de verzorgers opmerkten welke invloeden bepaalde modes op hen hadden. In 1492 verdween deze Ars Moriendi, de kunst van het leven en sterven, door de opkomst van de inquisitie. Joden, Moslims en ander 'afvalligen' werden niet zelden terechtgesteld.
De persoonlijk benadering van de stervende wordt in onze tijd in de Hospices nieuwe vorm gegeven. Er wordt gezocht naar de oorzaak van lijden, niet alleen fysiek maar juist ook emotioneel en spiritueel (zaken aangaande betekenis, hoop, vergeving en relaties/betrokkenheid). De oorzaak wordt niet uit de weg gegaan, maar gezocht, zodat zij doorleefd kan worden. Levende harpmuziek, toegesneden op de behoeften van een patiënt, kan een helend effect hebben op zowel emotioneel/spiritueel als fysiek niveau en hierbij helpen.
Dit heeft te maken met het feit dat het gehoor het laatste zintuig is wat stopt met functioneren. Vibratie kan dan nog een laatste communicatiemiddel zijn tussen de levenden en de stervende maar het is tegelijkertijd al een verbinding tussen het nu en het leven achter de sluier. De harptherapeut speelt geen bekende liederen, maar zeer spaarzaam ingevulde improvisatie veelal in de lokrische toonsoort, die de geest als het ware laat zweven door zijn onoplossende karakter.

We proberen een 'Cradle of Sound' (letterlijk een 'Wieg van geluid')te produceren waarin de stervende zich veilig voelt en via welke emoties kunnen worden verwerkt. Te allen tijde proberen we de emoties van de stervende te matchen, door hem te ontmoeten waar hij/zij is. We reizen als het ware mee met de cliënt terwijl de wereld langzaam vervaagt.
Andere werkvelden zijn Ziekenhuis (patiëntenkamers, wachtkamers, pasgeborenen, verloskamer), Meditatiecentra, Verpleeghuizen, Particuliere cliënten enz enz.